Đô thị lịch sử

Phố Hàng Chiếu (Rue Jean Dupuis) dài 275m, nằm trong khu vực phường Đồng Xuân, quận Hoàn Kiếm. Phố nối từ cửa ô Quan Chưởng đến ngã tư Hàng Đường – Đồng Xuân. Tính từ phía ô Quan Chưởng có 3 phố rẽ vào Hàng Chiếu là Ô Quan Chưởng, Thanh Hà và Đào Duy Từ. Đầu kia có 3 phố là Hàng Đường, Đồng Xuân và Hàng Mã. Phố cắt và dẫn qua các phố Nguyễn Thiện Thuật và Hàng Giầy. Trên phố còn có lối rẽ vào ngõ Đồng Xuân, thông sang với phố Cầu Đông.

Thời Pháp thuộc ngõ này có tên là ngõ Sầm Công, thời tạm chiếm là ngõ Tôn Thất Yên, hiện nay là ngõ Đào Duy Từ. Nhưng cái tên ngõ Sầm Công vẫn in đậm trong đầu những người dân sống ở khu phố cổ, những người Hà Nội cũ, thậm chí đến nay tuy đã treo biển là Ngõ Đào Duy Từ nhưng khi nói chuyện với nhau, họ vẫn gọi là ngõ Sầm Công.

Quảng trường Ba Đình đã chứng kiến biết bao dấu mốc quan trọng của đất nước, từ những giây phút đau thương mất mát tới huy hoàng vinh quang.

Địa điểm họp chợ - cũng như ở các địa phương khác, các chợ ở Thăng Long – Hà Nội thường được lập nên ở những nơi công cộng, thuận tiện cho việc giao thông đi lại, trao đổi buôn bán, nhìn chung chợ thường được họp ở các cửa ô, cửa thành và bờ sông, bờ kênh.

Đây nguyên là đất phường Bích Câu đời Lê. Sang đời Nguyễn, so vào bản đồ Hà Nội 1831 thì phố này chạy trên phần đất các thôn Cận Tú Uyên, Tiểu Trinh (tên nôm là thôn Bà Trẻ) 

Ngõ Tạm Thương là một con ngõ chỉ rộng khoảng 7m và dài hơn 100m, mặt phía nam mở ra phố Hàng Bông. Khoảng đầu thế kỷ XIX, quan chức nhà Nguyễn tại Hà Nội có cho dựng ven con đường đi qua thôn Yên Thái một cái kho để chứa tạm thóc thuế do dân nộp trước khi chuyển vào kho chính, gọi là kho tạm. Vì vậy nên con đường này về sau đổi tên thành ngõ Tạm Thương.

Đặng Tất là một con phố nhỏ dài 280m, rộng 5,5m, bắt đầu từ phố Trấn Vũ bên bờ hồ Trúc Bạch cắt qua phố Quán Thánh tới phố Phan Đình Phùng thuộc quận Ba Đình, Hà Nội. Đây nguyên là địa phận thôn Quan Quang thuộc tổng Yên Thành, huyện Vĩnh Thuận cũ. Tới giữa thế kỷ XIX, thôn này đổi tên thành thôn Yên Quang.

Nhà hát Lớn Hà Nội nằm trên quảng trường Cách mạng tháng Tám, nhìn thẳng ra phố Tràng Tiền, vị trí xưa nay vẫn là khu vực sầm uất bậc nhất của thành phố. Công trình có chiều dài 87 mét, bề ngang trung bình 30 mét, phần đỉnh mái cao nhất cao 34 mét so với nền đường, và diện tích xây dựng khoảng 2.600 mét vuông.

Garage Charles Boilot ở số 1 Paul Bert là đại lý xe nồi hơi và xe đạp. Trong dãy cửa hiệu bên số lẻ từ đầu phố Paul Bert (Tràng Tiền) đến phố Dutreuil des Rhins (Nguyễn Khắc Cần) đây là cửa hàng có quy mô lớn nhất. Đoạn phố này tập trung một loạt các cửa hàng vừa và nhỏ như công ty Charriere et Cie chuyên bán rượu Tây ở số 3, cửa hàng thực phẩm và đồ uống Pheot ở số 5, tiệm radio Orphée ở số 7, Caves Saint Paul ở số 11… Dãy nhà này có trước khi Nhà hát lớn được xây dựng.

Năm 1907, nhà máy in IDEO bắt đầu được xây dựng, ban đầu đó chỉ là một xưởng in một tầng trên phố Paul Bert (nay là phố Tràng tiền), đến những năm 1920 một toàn nhà 6 tầng được xây dựng ở vị trí phía ngoài xưởng in giáp mặt phố, tới lúc này công năng của một nhà máy in mới hoàn chỉnh.