Phố Hàng Bạc

Thứ 2, 16/09/2024, 18:26 (GMT+7)

Chia sẻ

Phố Hàng Bạc có chiều dài 330m, nằm ngay tại phường Hàng Bạc, quận Hoàn Kiệm, Hà Nội. Từ đây bạn có thể dễ dàng di chuyển về Hồ Gươm chỉ trong khoảng 10 – 15 phút theo hướng Bắc. Phố Hàng Bạc tiếp giáp với Phố Hàng Mắm, Phố Hàng Bè và ngõ Phất Lộc. Phía Tây tiếp giáp với Phố Hàng Bồ, Phố Hàng Ngang. Hơn nữa, đoạn giữa phố đi qua ngã ba Mã Mây và ngã tư Tạ Hiện – Đinh Liệt.

Phố Hàng Bạc

Lịch sử: Phố Hàng Bạc nằm trong khu vực phố cổ Hà Nội. Vào thời thuộc Pháp cuối thế kỷ XIX phố có tên tiếng Pháp là Rue des changeurs (phố của những người đổi tiền). Từ năm 1945 phố được đổi tên thành Hàng Bạc.

Do ông Lưu Xuân Tín được nhà vua cho phép mở lò đúc bạc thành nén cho triều đình, kéo người trong họ hàng và người làng Trâu Khê (hay Châu Khê, xã Thúc Kháng, huyện Bình Giang - Hải Dương) ra đây mở phường đúc bạc, thành lập trường đúc ở số nhà 58 Hàng Bạc. Căn cứ theo nội dung ghi tạc trên tấm bia đặt tại đình Dũng Hãn (ở số nhà 42) thì phố Hàng Bạc được thành lập vào thời nhà Lê hoặc sớm hơn một chút. Thời kỳ này, Hàng Bạc thuộc về phường Đông Các, huyện Thọ Xương. Vào thời Nguyễn, đất Hàng Bạc thuộc thôn Dũng Thọ, huyện Thọ Xương, phủ Hoài Đức, tỉnh Hà Nội.

Nghề kim hoàn truyền thống trên phố Hàng Bạc ngày nay có lịch sử phát triển từ một làng nghề khác ở Bắc Bộ, đó là làng Làng Châu Khê, xã Thúc Kháng, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương. Dưới triều vua Lê Thánh Tông (thế kỷ 15), vị quan thượng thư bộ lại Lưu Xuân Tín, ông vốn là người làng Châu Khê, được triều đình giao việc thành lập một xưởng đúc bạc nén (đơn vị tiền tệ dùng để trao đổi lấy hàng hoá) ở kinh thành Thăng Long (là Hà Nội ngày nay). Đầu thế kỷ 19, khi triều Nguyễn chuyển vào Huế có mang theo theo cả xưởng đúc bạc nén vào trong đó. Bấy giờ, phần lớn thợ Châu Khê còn ở Thăng Long vẫn tiếp tục với nghề kim hoàn truyền thống của mình, họ thành lập phường thợ ở tại phố Hàng Bạc ngày nay. Ngoài ra, Hàng Bạc còn tập trung cả thợ vàng bạc ở Định Công và Đồng Tâm tới lập nghiệp

Qua những thời kỳ thăng trầm phát triển nghề, không chỉ người thợ làng gốc, ngay cả người Châu Khê đang làm ăn sinh sống ở phố Hàng Bạc vẫn rất gắn bó, hỗ trợ nhau từ nghề nghiệp, buôn bán, đến sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng. Sống ở "phố" nhưng họ vẫn giữ tình "làng", cứ đến ngày 19 tháng Giêng âm lịch hàng năm, nhiều gia đình lại trở về để cùng dự hội làng, làm lễ dâng hương báo công với Đức Thành Hoàng và giỗ Tổ nghề kim hoàn.

Các di tích: Ngày nay tại phố Hàng Bạc vẫn còn những ngôi nhà ghi dấu sử nghề của người làng Châu Khê. Như số nhà 58, xưa là Trang xưởng đúc bạc nén, số nhà 50 là Đình Thượng và số 42 là Đình Hạ thuộc những điểm giao dịch thu nhận bạc nén thành phẩm. Di tích thờ tự có đình Dũng Hãn (số nhà 42) có niên hiệu Cảnh Hưng thứ 44, xây dựng vào cuối thế kỷ 18, đình thờ Linh Lang Vương, bên ngoài có miếu thờ thần nữ. Đây cũng là ngôi đình rộng nhất ở phố cổ Hà Nội.

Đình Kim Ngân vẫn lung linh đèn nến trong những sự kiện văn hóa mang tính bảo tồn, phát huy giá trị của phố cổ Hà Nội. Còn những ai nuôi trẻ nhỏ, chắc hẳn vẫn luôn có “địa chỉ ruột” là thuốc cam Hàng Bạc nổi tiếng từ thuở xa xưa. Bây giờ, nghe nói thuốc cam đã được sản xuất công nghiệp với cả nhà máy ở tận Hưng Yên, song, đi trên phố Hàng Bạc ngày nay, người ta vẫn chú ý đến cửa hàng cũ kỹ, màu sơn vàng bàng bạc, ngoài cửa trưng bày một chiếc tủ kính cũng khá sơ sài nhưng bên trong nổi bật mô hình con hươu vàng chân duỗi chân cong đáng yêu quen thuộc như “con hươu - cây thông” trong ký ức.

Rạp Chuông Vàng: là những cái tên chỉ nhắc đến đã thấy xôn xao, rực rỡ ánh đèn và những âm thanh sân khấu náo nhiệt. Mẹ chồng tôi kể: Quãng những năm 50 của thế kỷ trước, bà theo bạn đi buôn cau từ Thạch Thất ra Hà Nội, dù muộn đến đâu cũng phải cố chen chân vào rạp Chuông Vàng để xem cho bằng được các tích "Tần Hương Liên", "Lan và Điệp"... Sách báo thời đó cũng ghi lại các nhà văn, nhà thơ thường hay nhắc đến rạp Chuông Vàng như một địa chỉ rất đỗi thân quen của người Hà Nội.

Sản phẩm truyền thống

Từ triều Gia Long, trong phố có một vị Ty quan quản lý công việc bạc, thu bạc vụn từ các tỉnh rồi giao cho các tràng đúc. Sau khi đúc thành bạc nén lại trao trả cho tỉnh, chuyển về kinh nhập vào công khố.

Theo cách chế tác thủ công truyền thống, người thợ kim hoàn Hàng Bạc đã làm ra được nhiều sản phẩm tinh xảo đó chính là những đồ trang sức đơn thuần như nhẫn, khuyên tai, vòng xuyến, vòng bạc cho phụ nữ hoặc trẻ em. Nhưng chủ yếu vẫn là đồ trạm (chạm, khắc), được phổ biến dựa theo các hình mẫu trang trí như Tứ linh (lân, ly, quy, phượng), Lưỡng long chầu nguyệt (hai con rồng cùng chầu mặt trăng), Bát vật (Tám con vật). Ngoài đó ra. Hình ảnh con người và các loại cây, dựa theo quan niệm phương Đông tượng trưng cho tính quân tử, là trúc, mai, lan, cúc, Bát quả (Tám loại trái cây), và Bát bảo (Tám vật dụng quý)... cũng được thể hiện qua các sản phẩm trong nghề kim hoàn Hàng Bạc, vốn đã có bề dày kinh nghiệm chế tác từ thời kỳ hình thành các làng nghề truyền thống.

Ở bất kỳ đồ vàng bạc trơn thuần hay chạm khắc hoặc đồ nữ trang, đều rất dễ nhận thấy hai đặc điểm nổi bật của các sản phẩm kim hoàn Hàng Bạc, là luôn tạo dáng nghệ thuật và văn hoa tinh xảo, sinh động.

Đến nay, tuy nghề buôn bán trao đổi vàng bạc không chỉ còn tập trung ở một nơi là phố Hàng Bạc. Rải rác có các cửa hiệu buôn bán và chế tác kim hoàn phát triển trên nhiều phố khác ở Hà Nội. Tuy nhiên, Hàng Bạc vẫn là nơi tập trung những người thợ kim hoàn tay nghề cao, nhưng không nhiều như xưa. Hiện nay bạc nén được sử dụng dùng để trang trí, tài sản có giá trị, trấn yểm long mạch, trong các lễ nghi văn hóa tín ngưỡng ở vùng miền núi. trong hôn nhân của dân tộc thái (Dựng vợ, gả chồng. Người lào. Giá trị của một nén bạc luôn tương đương bằng 1/2 giá trị 1 cây vàng. Nén bạc rất hiếm vì các của hàng vàng bạc thường thu mua để sản xuất các mặt hàng mỹ nghệ, trang sức.

Ngày nay:

Ngày nay phố Hàng Bạc thuộc phường Hàng Bạc, quận Hoàn Kiếm, cách Hồ Gươm chưa đến nửa cây số. Phố nhỏ, chỉ dài khoảng 500 mét, nhưng có đến gần trăm cửa hàng lớn nhỏ làm nghề chế tác kim hoàn và bán đồ mỹ nghệ vàng bạc. Đầu phía Tây của phố Hàng Bạc là ngã tư giáp với các phố Hàng Ngang, Hàng Đào, Hàng Bồ; đầu phố phía Đông giáp phố Trần Quang Khải và bờ đê sông Hồng.


Bảng tin phố Hàng Bạc


Lần nào từ Hàng Ngang - Hàng Đào rẽ vào Hàng Bạc, tôi cũng thấy cảnh tấp nập của con phố này. Không hẳn bởi có quá nhiều khách đến mua bạc, đồ nữ trang hay sửa những món đồ đắt tiền tại các hiệu bạc nổi danh trên phố. Mà bởi, Hàng Bạc ngày nay còn là địa chỉ của nhiều quán xá, từ các cửa hàng bánh kẹo cho tới các hãng du lịch lữ hành… Chưa kể thi thoảng lại một đoàn xích lô chở khách nước ngoài đi thăm các phố cổ nên qua Hàng Bạc lúc nào cũng có cảm giác chen chúc.

Phố Hàng Bạc bây giờ vẫn có nhiều cửa hàng với tủ kính sáng choang rực rỡ đèn điện lẫn ánh vàng bạc trang sức lấp lánh. Dù ở Hà Nội không thiếu những cửa hàng như thế nhưng rất nhiều người theo thói quen vẫn muốn đến đây để chọn mua những món đồ bạc làm trang sức hoặc tặng trẻ em.

Nằm trong khu vực đông khách du lịch nước ngoài đến lưu trú, người dân Hàng Bạc cũng thức thời, mở ra dịch vụ giặt là quần áo, cho thuê xe máy để du khách có thể lòng vòng ngắm nghía phố phường hoặc tranh thủ “phượt” các địa danh ngoại thành.


Nhóm hỗ trợ STMĐT P   |  Gian hàng online, VR 360 - Virtual Tour 360

Bình luận của bạn

Tin khác