Cuộc sống

Hà Nội là thành phố có hệ cây xanh phong phú, đa dạng về chủng loại, trồng quanh hồ Gươm, trên các đường phố lớn như sấu, xà cừ, phượng vĩ, bằng lăng… mà trong số đó có nhiều cây đa cổ thụ vài trăm tuổi, như cây đa ở đền Bà Kiệu trên đường Đinh Tiên Hoàng… mà đặc biệt nhất là cây đa trong khuôn viên nhà 71 phố Hàng Trống, nơi đặt trụ sở Báo Nhân Dân từ sau tiếp quản 1954 cho đến nay.

Thấm thoắt, tôi đã ở Hà Nội được nửa năm, quen dần với nhịp sống Thủ đô qua những buổi đến trường, sau những ngày hè chơi chung với nhóm trẻ trong khu tập thể ở phố Cửa Đông. 

Cầu Gỗ (phường Hàng Bạc, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) là con phố luôn sôi động và nhộn nhịp xe cộ hơn cả chợ. Nhưng cứ đêm tới phố lại vắng lặng dưới hàng cây xà cừ um tùm lá. Nó lầm lũi khép nép sau con phố kềnh càng Đinh Tiên Hoàng bên hồ Hoàn Kiếm.

Trong nhiều tư liệu, hiệu phở Cát Tường tại phố Cầu Gỗ được nhắc tới là quán phở đầu tiên ở Hà Nội do người Việt làm chủ.

Nhiều người biết ông Phạm Quang Chúc là chủ hiệu kem Zephia chứ ít ai biết ông là cán bộ cách mạng, bị Pháp bắt, đày đi Côn Đảo. Ra tù, ông tiếp tục hoạt động và hiệu kem là

“Nhà tập thể” có khi là một ngôi nhà mà trước đó là nhà riêng của một gia đình, như một căn biệt thự, một ngôi nhà phố bị Nhà nước quản lý rồi phân cho nhiều hộ gia đình, hay do chủ cũ cho ở nhờ, cho thuê rồi thành “nhà tập thể” thuộc sở hữu Nhà nước.

Đầu phố Cao Thắng, phía sau chợ Đồng Xuân, trước kia là trụ sở của hãng nước mắm Vạn Vân (Ngôi nhà này có địa chỉ : 24 Hàng Nâu , sau này đổi tên phố là Trần Nhật Duật . Cao Thắng cắt Trần Nhật Duật ), một doanh nghiệp lớn nhất nhì Đông Dương trước 1954. Thương hiệu nước mắm Vạn Vân thuộc sở hữu của gia tộc họ Đoàn ( trong đó có NS Đoàn Chuẩn nổ tiếng ) ở Cát Hải, Hải Phòng. 

Tôi muốn nói đến một số người cùng khổ đã trực tiếp tham gia kháng chiến chống Pháp năm 1946 ở Liên khu III Hà Nội (nay thuộc phạm vi quận Đống Đa). Họ còn sống hay đã hy sinh, không ai nhắc đến.

Dưới thời cận đại, cho dù chính quyền thuộc địa đã có nhiều biện pháp như xây kè, đê bao quanh thành phố, bảo dưỡng đê thường xuyên... nhưng Hà Nội vẫn nhiều lần phải gánh chịu những hậu quả nặng nề do sự tàn phá của thiên nhiên, điển hình là các hiện tượng mưa bão, lũ lụt chủ yếu do sông Hồng gây nên.

Không gian quanh Hồ Hoàn Kiếm từ lâu đã trở thành một trong những địa điểm hấp dẫn của Hà Nội, đặc biệt từ khi không gian đi bộ khu vực Hồ Hoàn Kiếm và vùng phụ cận chính thức được khai trương thì nơi đây càng trở nên hấp dẫn vì người dân có thể tìm thấy một “không gian sống chậm” cho riêng mình.