Khu phố cổ

Phố Hàng Gai là một con phố thuộc quận Hoàn Kiếm, trong khu phố cổ Hà Nội, đi từ quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục đến phố Hàng Bông. Phố Hàng Gai có chiều dài 252 mét.

Nói chung, chúng ta có thể “ăn hết Hà Nội” chỉ trong con ngõ Cấm Chỉ. Nhưng có điều, ăn xong phải trả tiền luôn, chẳng thể nào điểm chỉ, ký sổ như Chúa Chổm - người đã tạo nên một huyền thoại phố phường và con ngõ này.

Ngõ Phất Lộc song song với phố Nguyễn Hữu Huân, có hai nhánh thông ra phố này và một nhánh thông ra phố Hàng Mắm. Đất thôn Dũng Thọ, phường Đông Các, huyện Thọ Xương cũ. Ngõ Phất Lộc nay thuộc phường Hàng Buồm, quận Hoàn Kiếm.

 Tôi thấy tấm biển tên ngõ Hài Tượng nhiều lần từ lâu rồi, nó ở giữa hai nhà (số 20 và số 24) phố Tạ Hiện. Tuy vậy tôi chỉ vào ngõ vài lần, ngó nghiêng khu vực từng thuộc quyền sở hữu của nhà tư sản Chấn Hưng (ở 86 Hàng Bạc). 

Phố Hàng Bạc có chiều dài 330m, nằm ngay tại phường Hàng Bạc, quận Hoàn Kiệm, Hà Nội. Từ đây bạn có thể dễ dàng di chuyển về Hồ Gươm chỉ trong khoảng 10 – 15 phút theo hướng Bắc. Phố Hàng Bạc tiếp giáp với Phố Hàng Mắm, Phố Hàng Bè và ngõ Phất Lộc. Phía Tây tiếp giáp với Phố Hàng Bồ, Phố Hàng Ngang. Hơn nữa, đoạn giữa phố đi qua ngã ba Mã Mây và ngã tư Tạ Hiện – Đinh Liệt.

Tên phố có từ trước thời Pháp thuộc sau người Pháp gọi là “rue des Vers Blancs” năm 1945 lấy lại tên tiếng Việt là phố Hàng Rươi. Các lần đổi tên sau vẫn giữ nguyên tên này.

Phố Hàng Da có từ trước thời Pháp thuộc, sau người Pháp gọi là rue des Cuirs, năm 1945 lấy lại tên tiếng Việt là phố Hàng Da, các lần đổi tên sau vẫn giữ nguyên tên phố này. Phố Hàng Da dài 240m, rộng 8m. Từ phố Đường Thành đến phố Hàng Bông.

Thời Pháp thuộc ngõ này có tên là ngõ Sầm Công, thời tạm chiếm là ngõ Tôn Thất Yên, hiện nay là ngõ Đào Duy Từ. Nhưng cái tên ngõ Sầm Công vẫn in đậm trong đầu những người dân sống ở khu phố cổ, những người Hà Nội cũ, thậm chí đến nay tuy đã treo biển là Ngõ Đào Duy Từ nhưng khi nói chuyện với nhau, họ vẫn gọi là ngõ Sầm Công.

Ngõ Tạm Thương là một con ngõ chỉ rộng khoảng 7m và dài hơn 100m, mặt phía nam mở ra phố Hàng Bông. Khoảng đầu thế kỷ XIX, quan chức nhà Nguyễn tại Hà Nội có cho dựng ven con đường đi qua thôn Yên Thái một cái kho để chứa tạm thóc thuế do dân nộp trước khi chuyển vào kho chính, gọi là kho tạm. Vì vậy nên con đường này về sau đổi tên thành ngõ Tạm Thương.

Phố Tạ Hiện dài gần 270m, nay thuộc phường Hàng Buồm, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, cách Hồ Gươm chừng 250m về hướng bắc. Phố đi từ ngã ba Hàng Buồm, đoạn giữa thông với các ngõ Đào Duy Từ, Hài Tượng và cắt ngang qua phố Lương Ngọc Quyến. Phía nam giáp phố Hàng Bạc và nối với phố Đinh Liệt.