Ký ức

Đầu phố Cao Thắng, phía sau chợ Đồng Xuân, trước kia là trụ sở của hãng nước mắm Vạn Vân (Ngôi nhà này có địa chỉ : 24 Hàng Nâu , sau này đổi tên phố là Trần Nhật Duật . Cao Thắng cắt Trần Nhật Duật ), một doanh nghiệp lớn nhất nhì Đông Dương trước 1954. Thương hiệu nước mắm Vạn Vân thuộc sở hữu của gia tộc họ Đoàn ( trong đó có NS Đoàn Chuẩn nổ tiếng ) ở Cát Hải, Hải Phòng. 

Tôi muốn nói đến một số người cùng khổ đã trực tiếp tham gia kháng chiến chống Pháp năm 1946 ở Liên khu III Hà Nội (nay thuộc phạm vi quận Đống Đa). Họ còn sống hay đã hy sinh, không ai nhắc đến.

Dưới thời cận đại, cho dù chính quyền thuộc địa đã có nhiều biện pháp như xây kè, đê bao quanh thành phố, bảo dưỡng đê thường xuyên... nhưng Hà Nội vẫn nhiều lần phải gánh chịu những hậu quả nặng nề do sự tàn phá của thiên nhiên, điển hình là các hiện tượng mưa bão, lũ lụt chủ yếu do sông Hồng gây nên.

Không gian quanh Hồ Hoàn Kiếm từ lâu đã trở thành một trong những địa điểm hấp dẫn của Hà Nội, đặc biệt từ khi không gian đi bộ khu vực Hồ Hoàn Kiếm và vùng phụ cận chính thức được khai trương thì nơi đây càng trở nên hấp dẫn vì người dân có thể tìm thấy một “không gian sống chậm” cho riêng mình.

Chợ Đồng Xuân là chợ lớn nhất Hà Nội lại tọa lạc trong khu phố cổ Hà Nội. Chợ có lịch sử tồn tại hàng trăm năm từ thời phong kiến nhà Nguyễn.

Hà Nội từ xa xưa hình thành nhiều chợ truyền thống từ nội thành đến ven đô. Những chợ được nhiều người biết tới phải kể đến chợ Đồng Xuân, chợ Hôm, chợ Mơ, chợ Bưởi... Mỗi chợ có nét đặc thù riêng tồn tại đã vài trăm năm và người dân tìm đến để trao đổi, mua bán những mặt hàng mà chỉ nơi đây mới có.

Có lẽ cũng phải nói đôi dòng về các chuyến thăm Việt Nam của các nhân vật cấp cao Liên Xô: Các đời Tổng bí thư Đảng cộng sản Liên Xô khi đang đương chức, từ Stalin, Khơ-rút-sev đến Brê-giơ-nev, rồi An-đrô-pov, Trer-nen-cô, Gor-ba-trov đều chưa đến Việt Nam.

Tôi đã từng một thời “oai” như thế! Nhưng nói thật, bây giờ ngoái đầu nhìn lại mới thấy cũng… không “oai” lắm! Và tự cười một mình! Bởi ấy là nhìn mặt ngoài phố buôn bán sầm uất thế thôi chứ đi sâu vào bên trong nhìn thấy điều kiện sống, cảnh quan, môi trường vệ sinh của các hộ thì thật là…kinh hoàng:

Đất mặt phố cổ Hà Nội được coi là đất “vàng”! Trục Hàng Đào, Hàng Ngang, Hàng Đường, Đồng Xuân của Hà Nội thì không phải “vàng” mà phải là “kim cương”! 

Hàng ngày xem đồng hồ, rồi để ý giờ giấc để đi làm, đi chơi khỏi bị muộn hay sớm… nhưng nhiều người chắc không để ý giờ Việt Nam, giờ Hà Nội của mình thuộc “múi giờ” nào của thế giới.