Nhà số 172 phố Quán Thánh

TÓM TẮT

Đi ra ngay khu vực phố cổ Hà Nội về phía Hồ Tây nằm trên phố Quán Thánh có một địa điểm đáng để ý đó là nhà số 172

1/
Năm 192x cụ Ngô Văn Phú mua lại của người Pháp.

Thửa đất rộng 1000 mét vuông. Mặt trước là nhà số 172 phố Quán Thánh, mặt sau ngay sát mép hồ Trúc Bạch (nay là nhà số 88 phố Trấn Vũ). Ngôi biệt thự hai tầng có diện tích mặt bằng khoảng 400 mét vuông, phần sân vườn khoảng 600 mét vuông. Các hoạ tiết bên ngoài ngôi nhà đơn giản, không cầu kì.

Sau hơn 100 năm xây dựng, ngôi biệt thự vẫn giữ được vẻ đẹp vốn có của nó. Phần sân vườn thì bị thay đổi rất nhiều.
Cho đến năm 2002, nhiều người qua lại phố Quán Thánh vẫn thấy hai cây Ngọc Lan cạnh lối vào và một cây Hoàng Lan phía trái trước hòn non bộ, toả hương thơm ngào ngạt, ...(*)

Nhà số 172 phố Quán Thánh năm 1989.

2/
Cụ Ngô Văn Phú hoạt động trong lĩnh vực in ấn và xuất bản sách báo.(**)

Năm 1946, cụ Phú đã nhượng lại toàn bộ ngôi biệt thự này cho cụ Vũ Đình Hiên (người làng Cự Đà). Thời tạm chiếm, con cháu cụ Hiên là ông Vũ Văn Sinh, ông Vũ Đình Cúc thành lập Nhà xuất bản và Xưởng in Vĩnh Thịnh (Nhà số 63 phố Lò Sũ). Ấn hành nhiều loại sách có giá trị.

Hiện nay các con cháu Cụ Hiên vẫn quây quần trong ngôi biệt thự này.

Chú thích
(*) : Sân vườn biệt thự đã được sử dụng làm bối cảnh cho bộ phim truyền hình nhiều tập "Mùa Lá Rụng" - Đạo diễn NSƯT Quốc Trọng - Khởi chiếu ngày 11/03/2001.
(**) : Nghị định ngày 08/10/1945 của Bộ trưởng Bộ Nội Vụ nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hoà cho phép ông Ngô Văn Phú, trú quán tại nhà số 172 phố Quán Thánh, Hà Nội, được xuất bản tại Hà Nội một tờ báo hàng ngày bằng tiếng Việt tên là "DÂN THANH". Toà soạn đặt tại nhà số 94 phố Hàng Gai, Hà Nội.

Biệt thự 172 Quán Thánh.
Tranh vẽ của hoạ sĩ nước ngoài.

BIỆT THỰ PHÁP CỔ CỦA ÔNG CHỦ NGÀNH IN "NỨC TIẾNG" HÀ NỘI

Nằm ở giữa trung tâm Hà Nội, ngôi biệt thự Pháp cổ (172 Quán Thánh, Ba Đình, Hà Nội) nổi bật bởi kiến trúc độc đáo. Công trình cũng là bối cảnh trong bộ phim truyền hình nổi tiếng “Mùa lá rụng trong vườn” được công chiếu vào năm 2001.

Chủ nhân đầu tiên của căn biệt thự là cụ Ngô Văn Phú, một kiến trúc sư người Việt Nam. Ông Phú cũng là người tự tay thiết kế và thi công ngôi nhà này.

Khoảng năm 1940, sau khi sang Pháp định cư, ông Phú bán lại ngôi biệt thự cho “ông trùm” ngành in Vũ Đình Hiên – chủ xưởng in Vĩnh Thịnh (khi xưa nằm trên phố Lò Đúc) nức tiếng một thời.

 
Sau khi cụ Hiên qua đời, căn biệt thự 172 Quán Thánh được chia cho 8 người con cùng sinh sống hòa thuận. Mỗi người đều được chia một phần nào đó của ngôi nhà.

Ông Vũ Cường, một người con của cụ Vũ Đình Hiên không nhớ rõ giá trị khi mua lại căn nhà này từ ông Phú. Chỉ biết rằng, để sở hữu ngôi nhà này, cụ Hiên phải trả rất nhiều tiền.

“Thời gian đã qua lâu rồi, mà ông cụ cũng mất nên con cháu không còn nhớ rõ giá trị của ngôi nhà này nữa”, ông Cường nói.

 
 
Được biết, căn biệt thự Pháp 172 Quán Thánh có 2 mặt tiền, cổng chính nằm trên đường Quán Thánh, cổng phụ phía sau ngôi nhà hướng ra hồ Trúc Bạch.

Tổng diện tích của căn biệt thự khoảng 1.000 m2 và có 2 phần tách biệt là nhà ở và sân vườn. Trong đó, diện tích ngôi nhà khoảng 400 m2, có 2 tầng.

Các họa tiết bên ngoài ngôi nhà đơn giản, không cầu kỳ. Đặc biệt, hành lang quanh nhà được tạo hình đường cong hình cung hoặc bán cầu có khóa vòm.

 
Sau gần 100 năm xây dựng, căn biệt thự 172 Quán Thánh vẫn giữ được vẻ đẹp vốn có của nó. Tuy nhiên, bên trong ngôi nhà đã có nhiều sự thay đổi về kết cấu.

“Ngày còn bé, chúng tôi có thể ở chung với nhau, không có ngăn cách. Nhưng rồi ai cũng lớn lên và lập gia đình, các anh, các chị đều muốn cuộc sống tách biệt và khép kín. Vì vậy, mọi người đều ngăn ngôi nhà thành nhiều mảnh, cải tạo bên trong nên khiến kết cấu nội thất đã thay đổi hoàn toàn. Tuy nhiên, mọi người đều luôn yêu quý và tôn trọng ngôi nhà cổ này”, ông Cường nói.

 
Ông Vũ Cường tiết lộ, chính vì yêu quý ngôi nhà, nên gia đình kiên quyết không đồng ý bán với bất kỳ giá trị nào được đưa ra: “Nhiều người hỏi mua và đưa ra giá tiền cao, nhưng chẳng ai trong nhà đồng ý bán”, ông Cường nói.

 Được biết, nếu tính theo giá thị trường, mỗi m2 đất mặt đường Quán Thánh có giá trị khoảng 500 - 600 triệu đồng/ m2. Như vậy, nếu cộng gộp tổng diện tích, giá trị của căn biệt thự này có thể được định giá vào khoảng 600 tỷ đồng.

 
 
Năm 2001, bộ phim “Mùa lá rụng trong vườn” ra mắt lần đầu tiên với khán giả Việt Nam. Ngay lập tức, bộ phim đã nên cơn sốt điện ảnh một thời đối với khán giả cả nước. 

Điều đặc biệt, phần lớn bối cảnh được quay trong phim được lấy từ khuôn viên căn biệt thự 172 Quán Thánh.

Ông Vũ Cường tiết lộ, thực chất có 2 bộ phim “mùa lá rụng” được quay tại căn biệt thự này, một bộ phim được quay từ những năm 1970, bộ phim thứ hai là về sau này. Tuy nhiên, cả hai bộ phim này chỉ được quay bên ngoài căn biệt thự, còn cảnh sinh hoạt bên trong ngôi nhà được thực hiện ở nơi khác.

Giải thích lý do vì sao đoàn làm phim chỉ được quay bên ngoài ngôi nhà, ông Cường nói:
“Các cụ ngày xưa chỉ làm phúc, họ xin mượn bối cảnh bên ngoài để quay nên gia đình cũng đồng ý, không có hợp đồng hay chi phí gì. Tuy nhiên, lúc đầu họ có yêu cầu quay bên trong nhà, nhưng gia đình không đồng ý vì không muốn thay đổi nội thất bên trong nhà, nên họ tìm một ngôi nhà khác để quay cảnh sinh hoạt bên trong”.

Trong khi đó, một người cháu gái của cụ Vũ Đình Hiên cho biết, ngày trước, phần sân trước của căn biệt thự 172 Quán Thánh có 3 cây hoàng lan cổ thụ rất to và đẹp, phù hợp với ý nghĩa của bộ phim “mùa lá rụng”. Tuy nhiên, hiện nay, 3 cây hoàng lan đã không còn.

 “Vào mùa lá rụng, màu vàng của lá hoàng lan tràn ngập trong sân, đẹp lắm, nhưng mỗi lần quét sân cũng rất mệt. Nên tôi đoán, họ chấp nhận quay phía ngoài ngôi nhà là nhờ bối cảnh của 3 cây hoàng lan”, người cháu gái cho biết.

36phophuong.vn