PHẦN VII: NHÀ IN IDEO
Theo Trần Quốc Bảo
Năm 1907, nhà máy in IDEO bắt đầu được xây dựng, ban đầu đó chỉ là một xưởng in một tầng trên phố Paul Bert (nay là phố Tràng tiền), đến những năm 1920 một toàn nhà 6 tầng được xây dựng ở vị trí phía ngoài xưởng in giáp mặt phố, tới lúc này công năng của một nhà máy in mới hoàn chỉnh. Tầng 1 là xưởng đặt máy móc và kho giấy với mặt bằng được trải rộng về phía sau toà nhà, các tầng trên bố trí các phân xưởng phù trợ như sắp chữ, sửa bản in và bộ phận hành chính. Toà nhà chính của nhà in IDEO là một tác phẩm kiến trúc hiện đại đầy ấn tượng với thời bấy giờ. Nhà bố cục kiểu đăng đối với khối giữa 6 tầng, hai bên là 2 khối nhà 5 tầng. Tầng 1 gồm sảnh chính, lối tiếp cận cho xe ra vào, toàn bộ không gian còn lại mở rộng và tạo ra một không gian liên tục với khu xưởng phía sau toà nhà. Cửa kính chiếm diện tích chủ đạo trên mặt đứng, được phân vị theo phương ngang ở khối trung tâm và theo phương đứng ở hai khối phụ. Tuy nhiên có thể vì đây là công trình công cộng đầu tiên được xây dựng ở Hà Nội nên những giải pháp thích ứng khí hậu nhiệt đới chưa được chú trọng đầy đủ. Với chiều cao 6 tầng, toà nhà IDEO được coi là công trình kiến trúc cao nhất Hà Nội thời Pháp thuộc, kỉ lục này còn được giữ tới tận thập kỷ 1990 khi khách sạn Hà Nội cao11 tầng đi vào hoạt động.
Vị trí phố Tràng Tiền trên bản đồ Hà Nội năm 1936
Năm 1900, lúc chưa xây Nhà hát lớn. Cạnh trái là NXB Schneider. Cạnh phải là Hotel Hanoi. Nơi xe tay tập trung đông chờ khách là đầu phố Dutreuil des Rhins (Nguyễn Khắc Cần).
Từ NXB Schneider qua 3 số nhà, nằm trực diện với phố Nguyễn Khắc Cần là ngôi nhà sau này vào năm 1907 sẽ là nhà in Viễn Đông
Năm 1900. Toàn cảnh phố Tràng Tiền nhìn về phía Bờ Hồ. Toà nhà có mũi tên mầu đỏ là Hotel Hanoi.
Năm 1928 toàn nhà IDEO (Imprimerie d’Extrême-Orient) cao nhất Hà Nội được xây dựng, khối giữa 6 tầng, hai bên là 2 khối nhà 5 tầng trên ghi năm xây dựng lần đầu 1907 và năm xây lại 1928.
Lúc này NXB Scneider đã chuyển thành cửa hàng bách hóa MAG CHAF (Magasins Chaffanjon). Giữa bách hóa và nhà in IDEO là 3 số nhà.
Thập kỉ 50 MAG CHAF thôn tính thêm ngôi nhà bên cạnh
Thập kỉ 50 MAG CHAF thôn tính thêm ngôi nhà bên cạnh
Sau năm 1954, nhà in IDEO chuyển thành nhà in báo Nhân Dân. Đến tháng 9 năm 2003 chuyển thành Trung tâm văn hóa Pháp (L’Espace). Giữa IDEO và NXB Schneider xưa (International Center) chỉ còn một toà nhà của Tổng công ty Dệt may Việt Nam
Hình trực diện chụp từ phố Nguyễn Khắc Cần
Veston Phú Hưng trong ảnh cũ chỉ là ngôi nhà 2 tầng
L’Espace và Hotel de L’Opera Hanoi
NHÀ IN IDEO CŨ
IDEO cũ trên đường Yên Phụ nằm trong khuôn viên khu đất 67 Phó Đức Chính được bao quanh bởi phố Phó Đức Chính và đường Yên Phụ. Khu đất có những tòa nhà kiến trúc châu Âu này trước đây là trường Trung học Trung Hoa. Chủ tịch Lưu Thiếu Kỳ của Trung quốc đã đến thăm trường này và trồng cây đa lưu niệm.
NHỮNG TỜ BẠC IN TẠI VIỄN ĐÔNG ẤN ĐƯỜNG
ĐỒNG BẠC ĐÔNG DƯƠNG
tranthanhnhan1963c.blogspot.com
Bình luận của bạn