Tu bổ, tôn tạo di tích đền Voi Phục

Sáng 30/3, tại đền Voi Phục, phường Thụy Khuê, quận Tây Hồ, một danh thắng nổi tiếng, một di tích lịch sử có ý nghĩa đã tồn tại hàng trăm năm nhưng bị hư hại, xuống cấp đã được UBND quận Tây Hồ chính thức khởi công quy hoạch tổng mặt bằng và tu bổ, tôn tạo các hạng mục di tích đền Voi Phục.

Đền Voi Phục - Thủ Lệ  |  Đền Voi Phục - Thủ Lệ 360  |  

Ảnh xưa đền Voi Phục 

 Tu bổ theo nguyên trạng, cố gắng giữ lại tối đa các đường nét họa tiết, hoa văn kiến trúc cổ

Đền Voi Phục thờ Hoàng tử Linh Lang con vua Lý Thái Tông, người đã có công đánh tan quân Tống trên sông Như Nguyệt. Khi người mất, được vua Lý Thánh Tông sắc phong là Linh Lang đại vương thượng đẳng thần, đồng thời truyền cho các làng xóm nơi Linh Lang đã ở, đóng quân lập đền thờ ngài.

Theo đó, phường Thụy Chương (nay là phường Thụy Khuê), nơi Hoàng tử cất tiếng khóc chào đời là một trong những đền thờ đầu tiên được xây dựng dưới thời nhà Lý và được lấy tên là đền Voi Phục. Khi đó đền nằm cạnh dòng sông Tô Lịch, phía Tây Nam thành Thăng Long; đến cuối đời Trần được xây dựng lại, mặt quay ra hướng hồ Tây như vị trí hiện nay.

Trong đền hiện còn lưu giữ rất nhiều hiện vật cổ, có giá trị về lịch sử và văn hóa như bộ nghi trượng thờ, đôi rồng đá… Đặc biệt, trong khuôn viên di tích còn 9 cây muỗm hơn 700 tuổi và đã được Hội di sản Việt Nam xếp hạng di sản văn hóa.

Đáng chú ý, trải qua hàng trăm năm tồn tại, mặc dù gần đây cũng đã được tu bổ nhưng còn chắp vá nên hiện nay công trình đã xuống cấp nghiêm trọng, nhiều cấu kiện bị mục mọt, mất mộng liên kết, nhiều hoa văn bị mất nét không rõ hình thù. Hơn nữa, trong vùng bảo vệ của di tích có một số hộ dân đã sinh sống từ nhiều năm trước đây gây ảnh hưởng đến sự tôn nghiêm của di tích.

Trước sự xuống cấp và để trả lại sự tôn nghiêm của di tích, với trách nhiệm bảo tồn một di sản quý giá, ngày 26/11/2009, UBND quận Tây Hồ đã giao nhiệm vụ cho Ban quản lý thực hiện dự án GPMB, quy hoạch tổng mặt bằng và tu bổ, tôn tạo các hạng mục di tích đền Voi Phục.

Tiếp theo đó, với sự tham gia của các ngành chức năng và các nhà khoa học, UBND quận Tây Hồ đã thông qua phương án tu bổ đền Voi Phục là: quy hoạch lại tổng thể toàn bộ di tích rộng 2.209m2; tu bổ các hạng mục đền Chính, Hậu Cung và Nghi Môn; Xây mới các hạng mục nhà Tạo Soạn (Tả - Hữu), nhà Thủ từ - vệ sinh, lầu hóa vàng, hàng rào bao quanh di tích; Cải tạo sân vườn, hệ thống thoát nước.

Đến ngày 25/2/2010, UBND quận Tây Hồ đã phê duyệt dự án với tổng mức đầu tư hơn 17,2 tỷ đồng được thực hiện bằng nguồn vốn ngân sách và các nguồn vốn khác. Do kinh phí thực hiện dự án lớn, UBND quận Tây Hồ chủ trương phân kỳ đầu tư. Theo đó, UBND quận bố trí 2,9 tỷ đồng để thi công các hạng mục: phá dỡ dãy nhà cấp 4, tu bổ Nghi Môn, xây dựng nhà Thủ từ - vệ sinh, lầu hóa vàng. Các hạng mục còn lại sẽ được thực hiện bằng các nguồn vốn khác. Công ty Mỹ thuật Trung ương là đơn vị thi công dự án, thực hiện trong thời gian 240 ngày.

Hoàn thành tu bổ, tôn tạo đền Voi Phục

08/2010   Sau 1 năm thực hiện việc tu bổ tôn tạo, sáng 25/8, UBND quận Ba Đình đã tổ chức lễ gắn biển "Công trình chào mừng 1000 năm Thăng Long - Hà Nội" cho đền Voi Phục – Thủ Lệ.

Đền Voi Phục được dựng năm Chương Thánh Gia Khánh thứ 7 (1065) đời Lý Thánh Tông ở góc phía Tây Nam thành Thăng Long cũ, thờ Linh Lang Đại vương - thần Linh Lang. 

  Theo sử sách ghi lại, thần Linh Lang là hoàng tử nhà Lý - Hoằng Chân, con vua Lý Thánh Tông, đã giúp vua cha chống quân xâm lược Tống bên bờ sông Như Nguyệt (sông Cầu nay thuộc tỉnh Bắc Ninh) và đã hy sinh.

 Để ghi nhớ công lao của hoàng tử, Đức vua Lý Thánh Tông đã sắc phong cho Hoàng tử là Linh Lang Đại vương và cho xây dựng đền thờ và cho tạc hai con voi đá nằm phủ phục trước cửa đền, sau này, dân chúng cầu đảo gọi luôn là đền Voi Phục.

  Đền Linh Lang tọa lạc trên một gò đất bằng phẳng và rộng rãi. Tam quan ngoại và nội quay hướng Đông Nam. Chính điện nhìn về hướng Đông, phía hồ Thủ Lệ.

Trước sân tiền tế có nhiều bậc đá khá cao dẫn xuống một cái giếng hình bán nguyệt.

   Tiền đường ba gian hai dĩ, chính điện bày lỗ bộ, bên tả đặt trống đại, bên hữu treo chuông đồng, hai đầu hiên có xây áp vào hai mái nhỏ che cặp ngựa tế hồng, bạch. 

  Tòa thiêu hương có cửa gỗ mở cả bốn phía thoáng, trong bày long ngai, bài vị thần. Hậu cung thượng điện gồm ba gian, có các ban thờ với một số pho tượng bằng gỗ và đồng.

Năm 1994, nhân dân Thủ Lệ đã quyên góp đúc lại quả chuông cao 93cm, đường kính miệng 70cm, thân chia 4 múi, có đúc nổi dòng chữ Hán "Tây trấn thượng đẳng".

   Đền Linh Lang sở hữu nhiều hoành phi và câu đối bằng chữ Hán, sơn son thiếp vàng lộng lẫy, nội dung chủ yếu ca ngợi công đức và sự thiêng liêng của các thánh thần.

   Công trình được Bộ Văn hóa xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa quốc gia ngay từ đợt đầu vào ngày 28/4/1962.

  Hàng năm, để tưởng nhớ thần Linh Lang, cứ đến ngày 9, 10 và 11/2 âm lịch, Nhân dân ở đây tổ chức lễ hội đền Voi Phục.

36phophuong.vn