Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065

Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065, Hà Nội điều chỉnh quy hoạch chung thủ đô sẽ vượt ngưỡng siêu đô thị, lấy sông Hồng làm trục trung tâm.

Theo Quyết định số 700/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Nhiệm vụ điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065, dự kiến đến năm 2030, quy mô dân số của Hà Nội sẽ đạt khoảng 11,410 – 11,950 triệu người (trong đó dân số thường trú khoảng 10,5 tới 11 triệu người).

Cụ thể, phạm vi ranh giới lập điều chỉnh quy hoạch gồm toàn bộ địa giới hành chính Thủ đô Hà Nội với khoảng 3.359,84 km2.

Xây dựng mô hình thành phố trực thuộc Thủ đô tại 2 khu vực

Mục tiêu của nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch là “phát triển Thủ đô Hà Nội là Thành phố “Văn hiến – Văn minh – Hiện đại”; trở thành trung tâm, động lực thúc đẩy phát triển vùng đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước; Thành phố kết nối toàn cầu, phấn đấu phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực;

Phát triển Thủ đô Hà Nội trở thành đô thị hiện đại, thông minh, dẫn dắt và tạo hiệu ứng lan toả, liên kết vùng đô thị; có mức sống và chất lượng cuộc sống cao; kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển toàn diện, đặc sắc và hài hoà;

Thúc đẩy phát triển các đô thị vệ tinh, thành phố trực thuộc thành phố; quản lý chặt chẽ việc phát triển nhà ở cao tầng tại khu vực trung tâm; rà soát và triển khai đồng bộ các chương trình cải tạo, chỉnh trang tái thiết đô thị.

Quyết định nêu rõ: “Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô với sông Hồng là trục xanh, cảnh quan trung tâm, phát triển đô thị hài hoà hai bên sông của Hà Nội. Nghiên cứu tăng tỷ lệ đất phát triển đô thị; xây dựng mô hình thành phố trực thuộc Thủ đô tại khu vực phía Bắc (vùng Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn) và phía Tây (vùng Hòa Lạc, Xuân Mai); xây dựng đô thị thông minh trên cơ sở phát triển khu vực hai bên trục đường Nhật Tân – Nội Bài (Võ Nguyên Giáp)…”.

Sơ đồ liên kết Vùng Thủ đô Hà Nội trong định hướng điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô

Cùng đó, về quy mô dân số, văn bản này nêu, dự kiến đến năm 2030, Hà Nội sẽ có khoảng 11,41 đến 11,95 triệu người (trong đó dân số thường trú khoảng 10,5 đến 11 triệu người); Dự kiến đến năm 2045, con số này đạt khoảng 13,74 tới 14,6 triệu người (trong đó, dân số thường trú khoảng 12,5 tới 13,2 triệu người).

Rà soát, đánh giá việc thực hiện Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô

Yêu cầu trọng tâm đối với điều chỉnh quy hoạch chung là nhằm “bám sát và cụ thể hóa các chủ trương, nghị quyết của trung ương, Quốc hội, Chính phủ, quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch vùng đối với Thủ đô Hà Nội… phát triển liên kết vùng để xây dựng phát triển Thủ đô Hà Nội là cực tăng trưởng của vùng động lực phía Bắc (vùng đồng bằng sông Hồng), trở thành thành phố kết nối toàn cầu, ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực và thế giới”.

Bên cạnh đó, cần rà soát, đánh giá thực hiện Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2011 và các quy hoạch chuyên ngành đã được duyệt để xác định các nội dung còn phù hợp, kế thừa phát triển; xác định các tồn tại, vướng mắc để nghiên cứu điều chỉnh và các vấn đề còn thiếu, chưa phù hợp để nghiên cứu bổ sung…

Hà Nội điều chỉnh quy hoạch chung thủ đô sẽ vượt ngưỡng siêu đô thị, lấy sông Hồng làm trục trung tâm.

Cần dự báo các nhu cầu phát triển trong giai đoạn mới, dự báo phát triển dân số, lao động, phát triển kinh tế – xã hội và phân bố dân cư cho các khu vực, làm cơ sở điều chỉnh các giải pháp quy hoạch về sử dụng đất, không gian, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng kinh tế – xã hội; Kế thừa mô hình cấu trúc phát triển, các định hướng chiến lược của Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô năm 2011, Quy hoạch chung các đô thị vệ tinh, vùng huyện, quy hoạch phân khu, quy hoạch ngành…

Quy hoạch điều chỉnh cũng sẽ nghiên cứu các giải pháp quy hoạch phát triển các khu vực cụ thể như: trục không gian sông Hồng, không gian phát triển đô thị hai bên đường vành đai 4, mô hình phát triển thành phố trong Thủ đô, mô hình phát triển TOD tại các khu vực đầu mối giao thông công cộng, phương án bố trí sân bay quốc tế thứ 2 của vùng Thủ đô tại Hà Nội.

Đồng thời đề xuất các giải pháp cụ thể về kiểm soát phát triển không gian đô thị, công trình cao tầng, bố trí các không gian công cộng cho dân cư đô thị và khách du lịch, bố trí hệ thống hạ tầng xã hội theo hướng chất lượng cao…

Điều chỉnh Quy hoạch chung cũng sẽ “xác định tầm nhìn Thủ đô Hà Nội trong giai đoạn dài hạn; xây dựng các mục tiêu phát triển theo từng giai đoạn quy hoạch đến năm 2030, năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065, hướng tới phát triển bền vững theo mô hình đô thị xanh, thông minh. Xác định tầm nhìn đột phá cho phát triển Thủ đô Hà Nội trong bối cảnh phát triển mới”.

Đồng thời, điều chỉnh mô hình phát triển, cấu trúc không gian toàn thành phố, đảm bảo gắn kết chặt chẽ với mô hình phát triển và cấu trúc không gian vùng, kết nối các đô thị trọng điểm trong vùng Thủ đô Hà Nội; Định hướng phát triển không gian cho khu vực đô thị trung tâm hướng tới gia tăng giá trị, sức hấp dẫn, đặc trưng và bản sắc riêng cho Thủ đô, tạo điều kiện thu hút đầu tư cải tạo, chỉnh trang, tái thiết và phát triển đô thị.

Điều chỉnh Quy hoạch chung cũng sẽ đề xuất các giải pháp quy hoạch để khắc phục tình trạng quá tải và kết nối thiếu đồng bộ của cơ sở hạ tầng kỹ thuật toàn Thủ đô và vùng Thủ đô, đặc biệt về hạ tầng giao thông; giảm thiểu tác động của các vấn đề môi trường đô thị, ách tắc giao thông;

Đề xuất định hướng cải tạo cao độ nền và thoát nước mặt toàn thành phố, trong đó xem xét đến tác động kép của hiện tượng sụt lún nền đất và biến đổi khí hậu.

Thời gian lập đồ án “không quá 15 tháng theo quy định”. UBND TP Hà Nội là đơn vị được giao tổ chức lập quy hoạch; Cơ quan thẩm định sẽ là Bộ Xây dựng. Thủ tướng Chính phủ là cấp phê duyệt đồ án quy hoạch này./.

Bảo đảm thống nhất giữa các quy hoạch

Cùng với việc lập Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, thành phố Hà Nội đang tập trung hoàn thiện Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065. Một yêu cầu đưa ra trong quá trình lập quy hoạch cần bảo đảm tính thống nhất giữa các quy hoạch, làm cơ sở để định hướng phát triển Thủ đô trong thời gian tới.

Định hướng phát triển không gian đô thị trong Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065.

Theo đại diện Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn quốc gia, đơn vị lập đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến 2065, Thủ đô Hà Nội sẽ có năm không gian phát triển, gồm không gian xây dựng, không gian sinh thái, không gian văn hóa, không gian số và không gian ngầm.

Thành phố hình thành cấu trúc vành đai và hướng tâm gồm trung tâm khu vực nội đô, ba vành đai, gồm vành đai 3, vành đai 4, vành đai 5; tám trục hướng tâm và trục không gian cảnh quan sông Hồng. Hệ thống đô thị gồm đô thị trung tâm, các đô thị vệ tinh và hệ thống các thị trấn sinh thái nằm trong vùng hành lang xanh.

Về mô hình phát triển đô thị, thành phố định hướng theo chùm đô thị, đa cực, đa trung tâm gồm: Đô thị trung tâm (đô thị phía nam sông Hồng, đô thị Long Biên, Gia Lâm, thành phố phía bắc gồm Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn); Thành phố phía tây (gồm đô thị vệ tinh Hòa Lạc, Xuân Mai), các đô thị vệ tinh Sơn Tây, Phú Xuyên. Hệ thống đô thị được phân cách bằng hành lang xanh, liên kết bằng hệ thống giao thông vành đai, hướng tâm.

Hệ thống nông thôn phát triển theo chương trình xây dựng nông thôn mới, hình thành các cụm công nghiệp văn hóa gắn với phát triển làng nghề truyền thống, phát triển kinh tế, phục vụ du lịch, phát triển nông nghiệp đặc sản, công nghệ cao, nông nghiệp đô thị gắn với chuỗi dịch vụ phục vụ đô thị và xuất khẩu…

Đồng tình và đánh giá cao nghiên cứu, đề xuất của đơn vị lập quy hoạch, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng, TS Lê Quang Hùng cho rằng, đồ án cần tiếp tục nhận diện những vấn đề “hóc búa”, tạo “điểm nghẽn” trong phát triển không gian đô thị hiện nay để đề xuất các giải pháp như di dời dân cư và tái thiết đô thị, cải tạo chung cư cũ tại khu vực nội đô lịch sử.

Đồ án cũng cần có định hướng rõ cho từng khu vực không gian, như đối với trục sông Hồng cần có lộ trình xây dựng thêm nhiều cây cầu để tăng kết nối giữa hai lưu vực, tạo điều kiện phát triển đô thị cả hai bên; đồng thời cần chú ý khai thác nguồn lực, các cơ chế chính sách để tạo nguồn lực thực hiện quy hoạch, tránh “quy hoạch treo”.

 
TS, Kiến trúc sư Phan Đăng Sơn, Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam cho rằng, thành phố cần xem xét, xác định kỹ lưỡng mô hình “Thành phố trong thành phố”, có gì khác biệt so với cấu trúc đô thị vệ tinh. Đặc biệt, đồ án cần tính đến hành lang thoát lũ sông Hồng, nếu các quy định hiện nay về hành lang thoát lũ không thay đổi thì quỹ đất rộng lớn vùng bãi sông sẽ rất khó khai thác, gây lãng phí lớn.

Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam Trần Ngọc Chính, Tổ trưởng Tổ công tác Bộ Xây dựng về Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065 nhấn mạnh, các quy hoạch cần làm rõ hơn nữa vị thế của Hà Nội, Thủ đô của một đất nước có hơn 100 triệu dân, nhất là vấn đề về kiểm soát dân số, phát triển kinh tế, sử dụng đất đai.

Quy hoạch cần bảo đảm khung thiên nhiên của thành phố là các con sông, ngọn núi lớn; khung hạ tầng kết nối; làm rõ định hướng phát triển trục sông Hồng; phát triển mô hình đô thị sân bay, đô thị phát triển theo mô hình TOD…

Phát biểu tại hội nghị tham vấn Tổ công tác Bộ Xây dựng về Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến 2065, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết, Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội có ảnh hưởng rất lớn đối với định hướng phát triển kinh tế, xã hội của Thủ đô trong giai đoạn tới.

Vì thế, đơn vị tổ chức lập quy hoạch cần tiếp thu đầy đủ những ý kiến đóng góp của thành viên Tổ công tác, những chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực quy hoạch đô thị để sớm hoàn chỉnh hai quy hoạch, bảo đảm đồng bộ, thống nhất tuyệt đối để trình các Hội đồng thẩm định trong thời gian tới.

Thủ tướng phê duyệt Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065

Thực hiện chủ trương của Thủ tướng Chính phủ về việc điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 tại văn bản số 383/TTg-CN ngày 26/3/2021, UBND Thành phố Hà Nội đã giao Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội tổ chức lập Điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 tại Quyết định số 4199/QĐ-UBND ngày 17/9/2021. Ngày 16 tháng 06 năm 2023 Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 700/QĐ -TTg phê duyệt nhiệm vụ Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065.

Xác định nhiệm vụ lập Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô là rất quan trọng, vừa có tính kế thừa pháp lý và quá trình triển khai các đồ án Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trước đây, vừa để triển khai cụ thể hoá Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 24/01/2022 của Bộ Chính trị về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 05/5/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; thực hiện chỉ đạo của Thành ủy, UBND Thành phố, Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội đã phối hợp với các đơn vị, báo cáo Thành ủy, HĐND Thành phố, UBND Thành phố và Bộ Xây dựng triển khai đầy đủ các quy trình quy định. 

Ngày 27/12/2024, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã ký Quyết định số 1668/QĐ-TTg về việc phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065. Theo đó, phạm vi, ranh giới lập quy hoạch là toàn bộ địa giới hành chính Thủ đô Hà Nội, với 30 đơn vị hành chính cấp huyện, gồm 12 quận, 17 huyện và 1 thị xã. Quy mô lập quy hoạch khoảng 3.359,84 km2. Thời hạn quy hoạch trong giai đoạn ngắn hạn đến năm 2030; giai đoạn dài hạn đến năm 2045; tầm nhìn đến năm 2065.

Căn cứ Luật Quy hoạch đô thị năm 2009 và Văn bản hợp nhất số 16/VBHN-VPQH ngày 15/7/2020 của Văn phòng Quốc Hội, Đồ án “Điều chỉnh Quy hoạch chung thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065” đã được công khai lấy ý kiến cơ quan, tổ chức, cá nhân và cộng đồng dân cư tại các Quận, Huyện...trên địa bàn Thành phố Hà Nội. Đồng thời đồ án thông qua nhiều buổi Hội thảo Tham vấn ý kiến chuyên gia, các nhà khoa học phục vụ phản biện đồ án.

Xây dựng thủ đô Hà Nội “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”; phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trên thế giới

Quy hoạch tầm nhìn đến năm 2065: Thủ đô Hà Nội “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”; là trung tâm, động lực thúc đẩy phát triển vùng Đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước; là thành phố kết nối toàn cầu, có mức sống và chất lượng cuộc sống cao; kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển toàn diện, đặc sắc và hài hòa; có trình độ phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới.

Mục tiêu đến năm 2030, Hà Nội là đô thị hiện đại, trung tâm hỗ trợ thúc đẩy liên kết vùng, trung tâm dịch vụ tổng hợp của cả nước, điểm đến kinh tế, văn hóa hấp dẫn của quốc tế.

Mục tiêu đến năm 2045: Thủ đô văn hóa, đô thị thông minh, sinh thái, trung tâm tài chính, dịch vụ, khoa học công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực, trung tâm tổ chức các sự kiện chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học công nghệ của châu Á và quốc tế. Thành phố xanh và sinh thái với sông Hồng là biểu tượng phát triển.

 
Tiên phong phát triểnđô thị xanh và bền vững, một trong 6 định hướng phát triển trọng tâm
 
Về tính chất đô thị, Thủ đô Hà Nội là trung tâm chính trị - hành chính quốc gia; là thành phố “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”; là nơi tập trung, bảo tồn và phát huy các giá trị tinh hoa văn hóa vật thể và phi vật thể; là Thủ đô có quy mô tầm cỡ thế giới với hội nhập các giá trị bản sắc văn hóa, lịch sử truyền thống đặc trưng.

Đây cũng là trung tâm lớn về kinh tế, văn hoá, giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ và hội nhập quốc tế; đô thị thông minh, hiện đại, xanh, sạch, đẹp, an ninh, an toàn, hạnh phúc; phát triển nhanh, bền vững, có sức lan toả để thúc đẩy vùng Đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước cùng phát triển.

Có vị trí quan trọng trong chiến lược phát triển đô thị quốc gia; là một trong những trung tâm kinh tế - giao dịch - du lịch và thương mại của khu vực Đông Nam Á và châu Á - Thái Bình Dương.

Phát triển đô thị là vùng đô thị, đa cực, đa trung tâm, với 5 vùng đô thị 

Quyết định nêu rõ, dự báo phát triển về dân số của Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 dự kiến là 12 triệu người (trong đó thường trú khoảng 10,5 triệu người); tỷ lệ đô thị hóa đạt 65% - 70%. Đến năm 2045 là 14,6 triệu người (trong đó thường trú khoảng 13 triệu người); tỷ lệ đô thị hóa đạt trên 75%.

 
Dự báo phát triển về dân số của Thủ đô Hà Nội
 
Về sử dụng đất, đến năm 2030, đất xây dựng khoảng 148.000 - 150.000 ha, trong đó đất xây dựng đô thị khoảng 89.000 - 90.000 ha (chiếm 26 - 27% diện tích toàn thành phố), đất xây dựng khu vực nông thôn khoảng 59.000 - 60.000 ha.

Đến năm 2045, đất xây dựng khoảng 198.000 - 200.000 ha, trong đó đất xây dựng đô thị khoảng 124.000 - 125.000 ha (chiếm 37 - 38% diện tích toàn thành phố), đất xây dựng khu vực nông thôn khoảng 74.000 - 75.000 ha.

Quy hoạch xác định cấu trúc phát triển đô thị là vùng đô thị, đa cực, đa trung tâm, với 5 vùng đô thị gồm: Vùng đô thị phía Nam sông Hồng, gồm khu vực nội đô lịch sử, nội đô lịch sử mở rộng, khu vực mở rộng đô thị về phía Tây và Nam - Đan Phượng, Hoài Đức, Hà Đông, Thanh Trì và một phần thuộc Thanh Oai, Thường Tín.

Vùng đô thị phía Đông gồm quận Long Biên và huyện Gia Lâm. 

Vùng đô thị phía Bắc gồm huyện Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn (dự kiến hình thành thành phố phía Bắc).

Vùng đô thị phía Tây gồm thị xã Sơn Tây, huyện Ba Vì, Phúc Thọ, Quốc Oai, Thạch Thất, Chương Mỹ, trong đó có dự kiến hình thành thành phố phía Tây trong tương lai, nâng loại đô thị thành phố Sơn Tây.

Vùng đô thị phía Nam gồm các huyện Thanh Oai, Mỹ Đức, Ứng Hòa, Thường Tín, Phú Xuyên, có tính đến nghiên cứu thành phố phía Nam trong tương lai.

Hệ thống đô thị vệ tinh và sinh thái được phân cách bằng hành lang xanh, nêm xanh, liên kết bằng hệ thống giao thông vành đai, hướng tâm.

5 trục không gian quan trọng 

Cấu trúc khung không gian theo các trục giao thông vành đai và hướng tâm: Kết nối đô thị trung tâm, các vùng đô thị và các đô thị vệ tinh thông qua các vành đai (vành đai 1, vành đai 2, vành đai 2,5, vành đai 3, vành đai 3,5, vành đai 4, vành đai 5, cao tốc Tây Bắc...).
Các trục hướng tâm gồm quốc lộ 1A, quốc lộ 1B; quốc lộ 2; quốc lộ 3; quốc lộ 5; quốc lộ 6; quốc lộ 32; trục Hà Đông - Xuân Mai; đại lộ Thăng Long; trục đường Tây Thăng Long; trục đường Hồ Tây - Ba Vì; đường Lê Văn Lương - Tố Hữu - Nguyễn Thanh Bình; trục kinh tế phía Nam; trục Nhật Tân - Nội Bài (đường Võ Nguyên Giáp...).

5 trục không gian quan trọng được định hướng gồm:

Trục sông Hồng: kết hợp với sông Đuống, phát triển là không gian xanh trung tâm của đô thị trung tâm, không gian văn hóa sáng tạo, trục phát triển kinh tế - xã hội và là không gian điểm nhấn biểu tượng của Thủ đô Hà Nội. Thành phố sẽ phát triển đô thị, công viên sinh thái hai bên sông, trị thủy, khai thác giá trị cảnh quan, cảng sông, du lịch hai bên sông.

Trục Hồ Tây - Ba Vì: kết hợp đồng bộ không gian Đại lộ Thăng Long, quốc lộ 6; xây dựng trục kết nối văn hóa Thăng Long - Xứ Đoài, kết nối trung tâm Thủ đô với thành phố phía Tây và kết nối các tỉnh lân cận phía Tây, Tây Bắc, vùng miền núi và trung du phía Bắc.

Trục Hồ Tây - Cổ Loa là trục kết nối di sản đô thị lịch sử; kết hợp đồng bộ không gian kết nối Hồ Tây - cầu Tứ Liên - Cổ Loa. Thành phố sẽ bố trí các công trình văn hóa, triển lãm, công trình biểu tượng dọc trục này, kết hợp với các làng truyền thống, cảnh quan mặt nước và khu di tích Thành Cổ Loa trở thành không gian lịch sử và văn hóa đặc sắc trong vùng đô thị phía Bắc.

Trục Nhật Tân - Nội Bài là trục phát triển kinh tế, đô thị thông minh, hiện đại (kết hợp đồng bộ với không gian trục Bắc Thăng Long - Nội Bài), kết nối với các tỉnh phía Bắc, Tây Bắc và Đông Bắc, hành lang kinh tế Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, đường xuyên Á, gắn với Cảng hàng không cửa ngõ quốc tế Nội Bài và thành phố phía Bắc.

Trục Nam Hà Nội phát triển mới gắn với trục văn hóa Mỹ Đình - Ba Sao - Bái Đính; kết nối di sản Thăng Long - Hoa Lư, gắn với vùng di tích Hương Sơn - Tam Chúc, Cảng hàng không thứ 2 vùng Thủ đô và đô thị Phú Xuyên, đồng bộ với trục quốc lộ 1A, 1B, đường Hồ Chí Minh, kết nối cao tốc Tây Bắc và các tỉnh phía Nam, tạo không gian và động lực phát triển mới.

Trục sông Hồng: một trong 5 trục không gian quan trọng được định hướng
 
Phát triển cụm công nghiệp, làng nghề theo hướng cụm công nghiệp xanh, hạ tầng hiện đại

Về định hướng phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội, Quy hoạch nêu rõ: Phát triển hệ thống hạ tầng kinh tế - xã hội gồm các khu cụm công nghiệp, dịch vụ thương mại, dịch vụ du lịch, công sở, giáo dục đào tạo, y tế, văn hóa, thể dục thể thao..., tạo nền tảng cho các lĩnh vực kinh tế - xã hội phát triển theo từng giai đoạn, tái sắp xếp không gian cơ sở hạ tầng theo mô hình tổ chức không gian đô thị và nông thôn. Dự trữ các không gian tại các khu vực đô thị mở rộng, đô thị vệ tinh, thị trấn sinh thái để hình thành các trung tâm chức năng mới cho thành phố, quốc gia và thu hút các chức năng quốc tế. 

Quy hoạch phát triển 23 khu công nghiệp (gồm 08 khu công nghiệp đang hoạt động, 02 khu công nghiệp đang trong triển khai, 13 khu công nghiệp quy hoạch mới), tổng diện tích khoảng 5.800 ha, dự trữ quỹ đất khoảng 800 ha tại khu vực huyện Thường Tín, Phú Xuyên và Sóc Sơn phục vụ nhu cầu phát triển công nghiệp. 

Phát triển cụm công nghiệp, làng nghề theo hướng cụm công nghiệp xanh, hạ tầng hiện đại, thông minh, ứng dụng công nghệ cao, gắn với khu vực có điều kiện hạ tầng thuận lợi. Chuyển đổi và di dời các khu cụm, làng nghề sản xuất gây ô nhiễm. Kiểm soát chặt các cụm công nghiệp, làng nghề nằm trong vùng hành lang xanh, đảm bảo tiêu chí phát triển mới được hình thành như: phải đảm bảo phù hợp với chỉ tiêu sử dụng đất được phân bổ; ngoài ra phải đáp ứng các yêu cầu khác về nhu cầu, đất đai, vệ sinh môi trường...; đối với việc hình thành các cụm công nghiệp sau giai đoạn 2030 cần được xem xét rà soát, đánh giá hiệu quả kinh tế, xã hội, môi trường, tỷ lệ lấp đầy theo quy định.

Khu vực đô thị trung tâm, phát triển các khu thương mại - dịch vụ tiêu chuẩn khu vực và quốc tế; các tuyến phố thương mại văn minh, hiện đại; hình thành và mở rộng các tuyến phố đi bộ và phát triển mô hình kinh tế ban đêm gắn với hoạt động du lịch. Phát triển dịch vụ hỗ trợ, dịch vụ hội chợ triển lãm thương mại và các dịch vụ khác; hình thành các trung tâm mua sắm, dịch vụ, khu vui chơi giải trí chất lượng cao, mang tầm khu vực và thế giới. Hình thành các trung tâm thương mại - dịch vụ có chức năng đầu mối (chợ đầu mối, trung tâm logistics)...

Không gian du lịch Hà Nội gồm 04 cụm: (1) Cụm Trung tâm gồm: Hoàn Kiếm, Ba Đình, Tây Hồ, Hai Bà Trung, Đống Đa, Thanh Xuân, Long Biên, Gia Lâm, Hoàng Mai, Thanh Trì, Hà Đông, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Cầu Giấy, Đan Phượng, Hoài Đức; (2) Cụm phía Bắc gồm: Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn gắn với thành phố trực thuộc Thủ đô phía Bắc sông Hồng; (3) Cụm phía Tây gồm: Ba Vì, Sơn Tây, Phúc Thọ, Thạch Thất, Ọuốc Oai, Chương Mỹ; (4) Cụm phía Nam gôm Mỹ Đức, Ứng Hòa, Phú Xuyên, Thanh Oai, Thường Tín. Xây dựng các sản phẩm du lịch đặc trưng theo từng cụm, quy mô lớn, đáp ứng nhu cầu tăng cao dịch vụ du lịch của cả vùng.

Tổ chức không gian phát triển các hành lang du lịch, gồm: Hành lang du lịch dọc theo hành lang trục sông Hồng, sông Đuống; hành lang du lịch theo trục sông Đáy, sông Tích; hành lang du lịch theo sông Tô Lịch và sông Nhuệ. Gắn với hành lang các tuyến sông phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng dịch vụ du lịch, công viên vui chơi giải trí, công viên chuyên đề, các loại hình sản xuất kết hợp du lịch và hệ thống các cơ sở lưu trú, dịch vụ du lịch.

 
Hệ thống đô thị được quy hoạch phát triển theo mô hình đô thị thông minh bền vững, với các khu vực đô thị nén tập trung theo mô hình TOD và các đô thị sinh thái tại khu vực ngoại thành
 
Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô đã triển khai theo nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và thống nhất với Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; bám sát các chủ trương, định hướng, chỉ đạo của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ về Quy hoạch tổng thể quốc gia, các quy hoạch ngành cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh có liên quan; phù hợp với chủ trương, định hướng của Bộ Chính trị tại Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 24/01/2022 về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 05/5/2022 về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Nghị quyết số 30-NQ/TW ngày 23/11/2022 về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng Sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; trong đó chú trọng: nâng cao chất lượng công tác quy hoạch, thực hiện nghiêm kỷ cương quy hoạch và quản lý quy hoạch, bảo đảm công khai, minh bạch, có tầm nhìn chiến lược, tư duy đột phá, vừa phát huy tiềm năng, lợi thế sẵn có, vừa tạo ra nguồn lực, không gian và động lực phát triển mới cho Thủ đô, gắn kết hài hòa, hợp lý, góp phần thúc đẩy sự phát triển của các địa phương khác trong vùng và cả nước.

Các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển đặt ra đối với Thủ đô trong thời kỳ mới, đặc biệt liên quan đến ngành quy hoạch, kiến trúc đó là đóng góp cho lĩnh vực phát triển đô thị và nông thôn của Thủ đô theo hướng xanh, thông minh, hiện đại và bản sắc; tập trung hình thành một số cực tăng trưởng mới; từng bước tạo ra chùm đô thị, các đô thị vệ tinh, mô hình phát triển đô thị theo định hướng giao thông (TOD) với các chương trình, kế hoạch cụ thể.

Bước vào giai đoạn phát triển mới và được sự quan tâm, kỳ vọng của lãnh đạo Đảng và Nhà nước, tin tưởng rằng ngành quy hoạch, kiến trúc Thủ đô sẽ tiếp nối truyền thống với tầm nhìn rộng mở, đóng góp nhiều hơn nữa cho sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô bằng tư duy và hành động sáng tạo, tiên phong đổi mới, khắc phục nhanh các mặt còn tồn tại, hạn chế và tự tin bước vào Kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
 
Nguồn tin: Viện quy hoạch xây dựng Hà Nội

Biên tập: 36phophuong.vn